Jamal Badawi, topman Noord-Amerikaanse Moslimbroeders, komt naar Rotterdam

Door Carel Brendel, 4 maart 2019

Jamal Badawi (links) en Jacob van der Blom tijdens de Nationale Bekeerlingendag 2012.

Met aanvulling: Badawi treedt ook op in Blauwe Moskee Amsterdam

Hoog bezoek in De Middenweg, islamitisch centrum in Rotterdam-Blijdorp. Op 9 maart zal de Canadees Jamal Badawi, een topman uit de Moslimbroederschap in Noord-Amerika, een lezing houden over de relaties tussen moslims en niet-moslims.

Badawi is al tientallen jaren betrokken bij alles wat in de Verenigde Staten en Canada te maken heeft met de Moslimbroeders. De omstreeks 1940 in Egypte geboren Badawi week in de jaren 60 van de vorige eeuw uit voor het Nasser-regime. Na zijn studie in de Verenigde Staten vestigde hij zich in Halifax (Canada), waar hij hoogleraar werd. Inmiddels is hij daar met pensioen. In de afgelopen 50 jaar speelde Badawi een leidende rol in minstens acht belangrijke organisaties van de Moslimbroederschap.

Aangekomen in de VS sloot Badawi zich aan bij de Muslim Students Association (MSA) en de Islamic Society of North America (pdf) (ISNA), waar hij bijna dertig jaar deel uitmaakte van het bestuur. Badawi was daarnaast in 1993 een van de oprichters van de Muslim American Society, (pdf) eveneens onderdeel van het Amerikaanse netwerk van de Moslimbroeders. Zijn naam prijkte op een in 1982 gemaakte telefoonlijst van Moslimbroeders, die de FBI ontdekte tijdens het onderzoek naar de de belangrijkste man in de Canadese afdeling van de Council on American Islamic Relations, de politieke lobby van de Moslimbroeders. Ook was hij enkele jaren bestuurslid van de North American Islamic Trust (NAIT), de vastgoedtak van de Moslimbroeders.

Badawi speelde ook een leidende rol in de International Union of Muslim Scholars (IUMS), die tot voor kort onder leiding stond van Yusuf al-Qaradawi, de geestelijk leider van de Moslimbroeders. Tenslotte is Badawi lid van twee fatwaraden, die adviezen en richtlijnen geven aan moslims in het Westen: de Fiqh Council of North America en de European Council for Fatwa and Research (ECFR), waarvan Qaradawi na zijn terugtreden als voorzitter nog steeds gewoon lid is.

Meer over Badawi valt te vinden op website The Global Muslim Brotherhood Watch van onderzoeker Steven Merley. Alle hier genoemde organisaties komen daarnaast voor in standaardwerken van wetenschappers zoals “The Muslim Brotherhood and the West” van Martyn Frampton en “The New Muslim Brotherhood in the West” van Lorenzo Vidino.

Badawi ontkent steevast dat hij betrokken is bij de Moslimbroeders. Tegenover de Toronto Sun beweerde hij onlangs dat deze beweging in Canada niet bestaat. Hij noemde hij zijn eigen banden ermee “een mythe”. Zelf sprak ik Badawi in 2012 tijdens een bezoek aan de Nationale Bekeerlingendag in de Omar al-Farouk Moskee in Utrecht. Badawi verklaarde zijn lidmaatschap van Qaradawi’s fatwaraad met: “Ik ben een onafhankelijk expert, die is gevraagd vanwege mijn kennis over het leven van moslims in het Westen.” Het klonk een beetje alsof Jan Marijnissen zijn banden met de Socialistische Partij zou ontkennen.

In een rapport over de ISNA (pdf) vermeldde Merley in 2007 een flink aantal omstreden uitspraken van Badawi. De Canadees noemde de hoofddoek “een bevel van Allah aan moslimvrouwen” die in een eventuele islamitische staat verplicht zou worden opgelegd. Hij preekte over “zionistische lobby’s die het Witte Huis, het Congres, alles controleren”. Hij liet zich nogal dubbelzinnig uit over zelfmoordaanslagen. “Zelfmoord uit wanhoop is niet acceptabel… Je leven offeren in een militaire situatie is anders en kan heldhaftig zijn als er geen andere manier is om verzet te plegen… Het doden van burgers moet worden vermeden indien mogelijk maar niet iedereen zonder uniform is een burger.” Merley: “Zo’n uitspraak kan gemakkelijk worden geïnterpreteerd als een rechtvaardiging voor zelfmoordaanslagen door ze te als “een militaire situatie’ te benoemen.” Badawi zei overigens wel dat islamgeleerden aanslagen op schoolbussen met kinderen unaniem veroordeelden.

De afgelopen jaren heeft Badawi zich gespecialiseerd in de dawah (het verkondigen van de islam) en het spreken voor bekeerlingen in Westerse landen. In dat kader was ook eerdergenoemd optreden op de Nationale Bekeerlingendag. Het was niet zijn eerste bemoeienis met “nieuwe moslims” in Nederland. In december 2009 haalde Jacob van der Blom, de huidige voorman van De Middenweg, hem al eens naar Nederland. Van der Blom’s Landelijk Platform Nieuwe Moslims (LPNM) en website OntdekIslam organiseerden een mentorcursus, gericht op het begeleiden van nieuwe moslims. Speciale gast was “de Canadese, charismatische spreker Jamal Badawi”. De cursus kwam tot stand in samenwerking met de Native European Muslim Assembly (NEMA), aldus de aankondiging op Ontdekislam.

Deze NEMA is, aldus de eigen website, verbonden met de Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE, de Europese koepelorganisatie van de Moslimbroeders), en noemde zich bij eerdere gelegenheden een subcomité van de dawah-afdeling van de FIOE. NEMA organiseerde diverse kampen voor Europese bekeerlingen, die ook door Nederlandse “nieuwe moslims” werden bezocht, en waar Badawi als spreker optrad.

In oktober 2011 ging een Nederlandse delegatie naar een islamkamp in Cairo, waar behalve Badawi ook andere bekende Moslimbroeders lezingen hielden, zoals Fadel Soliman en de om zijn antisemitische uitspraken beruchte Salah Soltan. Badawi en Soliman waren eveneens de belangrijkste sprekers tijdens het islamkamp 2012 in Tunesië, waaraan Van der Blom met een groep Nederlandse bekeerlingen deelnam. Na deze conferentie was hij enkele jaren “trustee” (bestuurslid) van de NEMA. Van der Blom ontkent overigens met klem dat hij en zijn centrum onderdeel zijn van de Moslimbroeders. Zelf zie ik het anders, zoals ik in december 2014 schreef toen actualiteitenrubriek Nieuwsuur uitgerekend De Middenweg opzocht tijdens een reportage over “gewone moslims”.

De bemoeienis van de Moslimbroeders met de Europese islamkampen blijkt ook uit het NEMA-verslag van een mede door Van der Blom bijgewoonde trainingscursus in Koeweit, in februari/maart 2010. Aanwezig was namelijk ook de Libische sheik Wanis al-Mabrouk, die werd omschreven als hoofd dawah van de Europese moskeekoepel FIOE. Van de partij was verder NEMA-voorzitter Hany Eldeeb. Lezingen waren er van Soliman en van de Koeweitse Moslimbroeder Tareq Suwaidan.

Mochten er Kamer- of raadsvragen komen over het komende bezoek van Badawi, dan kan ik nu alvast namens minister Wouter Koolmees en burgemeester Ahmed Aboutaleb het antwoord geven. Het optreden van Badawi valt binnen de hier heersende vrijheid van meningsuiting, die immers ook geldt voor mensen die betrokken zijn bij bewegingen die we niet zo zien zitten. De kans dat Badawi tot jihad zal oproepen is nul komma nul, want jihad past niet in de op dawah gerichte strategie die de Moslimbroeders in het Westen hanteren.

Als er dan toch Kamervragen moeten komen, dan zou ik ze eerder stellen aan minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus, die verantwoordelijk is voor het werk van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV). Deze NCTV belegde onlangs een “expertbijeenkomst dreiging, polarisatie, verharding en rechtsextremisme” in Centrum de Middenweg. Op zich vind ik het niet vreemd dat de NCTV zich bezighoudt met mogelijk geweld vanuit extreem-rechts — de club is namelijk opgericht om alle vormen van extremisme te volgen en te bestrijden. Maar waarom huurden de volgelingen van NCTV-chef Pieter-Jaap Aalbersberg geen onafhankelijk zaaltje, maar gingen ze uitgerekend langs bij een beweging die volgens de AIVD weliswaar “thans geen feitelijke dreiging vormt voor de democratische rechtsorde of nationale veiligheid.”, maar waarvan de activiteiten volgens diezelfde AIVD “op de lange termijn een risico zouden kunnen vormen voor de democratische rechtsorde in Nederland”.

Aanvulling (5 maart): Jamal Badawi zal op 10 maart een lezing geven in de Blauwe Moskee in Amsterdam, een andere met de Moslimbroederschap verbonden moskee. Het onderwerp is: “Gelijkheid versus gelijkwaardigheid”, over de positie van man en vrouw in de islam.