Harde woorden in Brabant, mooi-weer-praatjes in Brussel

Door Carel Brendel, 3 oktober 2012

Een Amerikaanse moslimleidster als topspreekster op een vrouwencongres in Amsterdam. Een twistgesprek tussen een evangelist en een islamprediker tijdens een Europees islamkamp in Brabant. En als klap op de vuurpijl de komst van de vice-president van het Europees Parlement naar de Moslimbeurs in Brussel, de grootste manifestatie van de politieke islam uit de geschiedenis van de Lage Landen. Een round-up van twee weken Moslimbroederschap.


Het was enige maanden stil rond de Moslimbroeders, maar de afgelopen maand – tijdens mijn vakantie in Engeland — gebeurde er opeens van alles in de Nederlandse polder en op het Vlaamse vlakke land. Allereerst was er de komst van Ingrid Mattson naar Amsterdam voor het jubileumcongres van de moslimvrouwenorganisatie Al Nisa (die zelf niet is gelieerd aan de Moslimbroederschap). Zij was vice-voorzitter en voorzitter van de Islamic Society of North America, de grootste moslimorganisatie van de Verenigde Staten — en volgens onderzoekers een belangrijk onderdeel van de Moslimbroederschap.

In januari 2009 werd Mattson uitgenodigd voor de inauguratie van president Barack Obama. Dat leidde tot kritiek, bijvoorbeeld van het zeer islamkritische Investigative Project on Terrorism (IPT). Daar ziet men de bekeerlinge allerminst als een gematigde moslimleider. Mattson verdoezelt de oorzaken van het moslimextremisme en heeft in werkelijkheid een radicale agenda, volgens dit door haar tegenstanders geschreven profiel. Een veel positiever beeld rijst op uit een interview met Mattson op website De nieuwe Moskee. Maar daar werden dan ook geen lastige vragen gesteld. De komst van de Amerikaanse bleef, voor zover ik kan nagaan, onvermeld in de Nederlandse dagbladen.

Meer aandacht, althans op internet, kreeg het bezoek van de Egyptische Moslimbroeder en dawa-specialist Fadel Soliman, oprichter van de Bridges Foundation — een instituut dat zich bezighoudt met de internationale prediking van de islam. Soliman reisde naar het Brabantse dorp Someren om een door stichting OntdekIslam georganiseerde ‘exclusieve dawa-training’ te geven aan Nederlandse moslims.

Op zondagmiddag kwam het tot een kortstondige ontmoeting met de zich ‘joods-christelijk pastor’ noemende evangelist Ben Kok, die allerlei religieuze heilsverwachtingen koppelt aan het bestaan van de staat Israël. Over de uitnodiging bestaan tegenovergestelde lezingen. Kok zegt dat hij werd benaderd door de organisatoren. Die zeggen op hun beurt dat Kok zelf om een vervolggesprek had gevraagd na een eerder interview dat hij in 2010 met Soliman had in verband met zijn anti-islamfilm.

Het werd geen prettig gesprek tussen de twee geloofsverkondigers. De dialoog liep al snel gierend uit de rails. Soliman begon over de door Kok vervaardigde film Islam en Waarheid. In de trailer daarvan is (bij minuut 4’50”) namelijk een hond te zien, die met zijn kop zeer dicht bij de Koran opduikt. Soliman noemde dit ‘onsmakelijk’ en ‘misdadig’ en wilde niet aan tafel blijven als Kok geen excuses maakte aan alle moslims. De voorganger/filmmaker hield echter voet bij stuk — “de Koran is gewoon een boek” – waarop de Egyptenaar en zijn publiek de zaal verlieten. Op zijn website fulmineerde Kok dat ‘afspraken met moslims vaak in het teken van de jihad staan en met taqiya gepaard gaan’. Jacob van der Blom van OntdekIslam zegt op zijn beurt dat Soliman het volste recht had om het gesprek met Kok te beëindigen.


Alle relevante links – het blog van Kok, de diverse filmpjes en de reacties van Van der Blom, Kok en blogger Keesjemaduraatje – zijn te vinden bij Martijn de Koning. De Nijmeegse religiewetenschapper woonde Solimans driedaagse cursus bij. Hij schrijft alleen over het incident, maar niet over de trainingssessie, want die was geen ‘public event’. Na afloop ging de onderzoeker — bekend onder de geuzennaam Dr. Kromzwaard — wel (uiterst links) op de groepsfoto met Soliman en zijn gastheren en leerlingen.

Die foto en nog meer interessante informatie zijn te vinden op de Arabische website van tv-zender Al Jazeera. Het artikel gaat niet over de lessen van Soliman, maar wel over het kader waarin ze plaatsvonden. Zijn optreden was namelijk onderdeel van het jaarlijkse Europese islamkamp van de Moslimbroederschap in Nederland.

Net als vorig jaar vond het islamweekeinde plaats in Someren. De organisatie was in handen van OntdekIslam samen met de Stichting Sociaal Cultureel Centrum in Nederland (SSCCN) in Den Haag en het Nederlands-Koeweits Islamitisch Centrum in Amsterdam, beter bekend als de Blauwe Moskee. Beide centra zijn gebouwd en/of gekocht door Europe Trust Nederland, de onroerend-goedtak van de Moslimbroeders, met financiële steun uit Koeweit.

Al Jazeera noemt diverse deelnemers aan een debat over ‘de islam in het Westen na de Arabische Lente’. Buitenlandse sprekers naast Soliman (Moslimbroederschap) waren onder meer Ahmed Khalifa van het Islamitisch Centrum in Aken (Moslimbroederschap) en Ahmad Lahid, bestuurslid van de Tunesische partij Ennahda (Moslimbroederschap). Volgens Mohammed Ghamqa — mogelijk Mohamed Ghamqi van het Europees Instituut voor Humane Studies (Moslimbroederschap) – is het beeld van de islam veranderd door de Arabische revoluties. Het debat gaat volgens hem niet meer over fundamentalisme maar over de democratische politieke islam. Dankzij deze lente staat de islam, meent deze spreker, voor westerlingen niet meer symbool voor geweld en vrouwenonderdrukking.

De Arabische Lente was afgelopen weekeinde ook de inspiratiebron voor veel sprekers op de Moslimbeurs ofwel Foire Musulmane in het tweetalige Brussel. De organisatie meldde na afloop dat ongeveer 20.000 bezoekers het vierdaagse evenement hadden bezocht. Ter vergelijking: Nederlandse islamcongressen trokken de afgelopen jaren ongeveer 2.000 belangstellenden.

Het idee van de Moslimbeurs stamt uit Frankrijk waar de Franse Moslimbroeders al vele jaren in het voorjaar massaal bijeenkomen in Le Bourget bij Parijs. Vooraf was er rumoer omdat de Waalse parlementariër Denis Ducarme bezwaar maakte tegen de komst van twee sprekers uit de kring van de Moslimbroederschap, de Tunesische Fransman Ahmed Jaballah en de Saoedische sjeik Issam al-Bashir. Zij zouden hebben opgeroepen tot zelfmoordaanslagen. Ducarme kwam niet met voorbeelden daarvan, en die heb ik ook niet kunnen vinden. De organiserende Liga van Moslims in België, de Belgische afdeling van de Europese Moslimbroederschap, reageerde woedend. Uiteindelijk hield al-Bashir zelfs een ‘gematigde’ toespraak waarin hij pleitte voor ‘de middelste weg’ en ook kritiek leverde op de radicale acties van Shariah4Belgium.

Verbazingwekkend is het allemaal niet. De Moslimbroederschap is een beweging met diverse vleugels, stromingen en nationale afdelingen. In het Westen presenteert ze zich als gematigd alternatief voor jihadisten en salafisten. In islamitische landen probeert ze langs de weg van verkiezingen de samenleving te vormen volgens de richtlijnen van de sharia en de koran. Maar in conflictgebieden als Israël (terreurbeweging Hamas is de Palestijnse tak) of Kasjmir acht ze de jihad wel degelijk gerechtvaardigd. De ene dag spreekt geestelijk leider Yusuf al-Qaradawi de wens uit om als martelaar te sterven in de strijd tegen de ‘zionisten’, de andere dag veroordeelt hij het geweld rond de in Amerika vervaardigde Mohammed-film.


Opvallend was de aanwezigheid van Isabelle Durant, vice-voorzitter van het Europees Parlement, op de Brusselse Moslimbeurs. In haar toespraak (vanaf minuut 6’58”) had ze het over de bedreiging van de democratie door het populisme. Daarnaast hield ze een pleidooi voor de dialoog met moslims. Geen woord echter van de leidster van de Europese Groenen over een mogelijke bedreiging van democratische waarden door de politiek-religieuze beweging waar ze op bezoek was.

Dialoog is een mooie zaak. Maar als je niet benoemt wie de gesprekspartners zijn en waar ze precies voor staan, is er geen sprake van een serieuze dialoog, maar van een naïeve buiging voor de politieke islam. Dan zijn het mooi-weer-praatjes bij een beweging — de AIVD blijft het herhalen — die op langere termijn een bedreiging kan vormen voor de democratische rechtsorde. Buigen kunnen ze trouwens wel, de Europarlementariërs in Brussel. Vice-voorzitter Durant en voorzitter Martin Schulz kunnen zo een gymnastiekclubje beginnen.