Hulporganisaties gaan niet in zee met Grettaboot

Door Carel Brendel, 4 maart 2011

GrettaOxfam Novib, ICCO, Cordaid en Pax Christi, en hun gezamenlijke organisatie United Civilians for Peace, gaan niet in zee met de Nederlandse boot naar Gaza. Dat blijkt uit een rondgang langs de vijf hulp- en vredesorganisaties. Het Nederlandse schip is een initiatief van de stichting Nederland-Gaza, een alliantie van extreemlinkse, fundamentalistische en christelijke organisaties, waaronder de Internationale Socialisten, het Nederland Palestina Komitee (NPK), Een Ander Joods Geluid (EAJG), de christelijke hulpstichting Vrienden van Sabeel, de FION (ofwel de Nederlandse Moslimbroederschap) en Stop de Bezetting van Gretta Duisenberg. De bankiersweduwe zal zelf niet aan boord gaan, maar de activiteiten rond de ‘Grettaboot’ mogelijk vanuit Cyprus coördineren. De Nederlandse boot is onderdeel van de internationale Freedom Flotilla, waarmee activisten de blokkade van de door de fundamentalistische terreurbeweging Hamas beheerste Gazastrook willen doorbreken. In de organisatie van de vorige ‘vredesvloot’ speelde het wereldwijde netwerk van de Moslimbroederschap een hoofdrol.

De vier Nederlandse NGO’s werken voor hun activiteiten rond het Israëlisch-Palestijnse conflict al zo’n tien jaar samen in United Civilians for Peace. Is UCP betrokken bij de Nederlandse boot naar Gaza? “Dit initiatief staat geheel los van UCP”, laat secretaresse Heleen Ransijn desgevraagd weten. “Aangezien wij een samenwerkingsverband zijn tussen Oxfam Novib, ICCO, Cordaid en IKV Pax Christi kunnen wij alleen initiatieven steunen, op welke wijze dan ook, als alle vier deze organisaties zich hiermee akkoord verklaren. U zult uw vraag dus aan deze vier organisaties moeten stellen.”

In alle vier gevallen is het antwoord negatief voor Nederland-Gaza. Persvoorlichter Jos de Voogd namens Cordaid: “We doen niet mee aan de Freedom Flotilla en geven geen financiële steun. We richten ons op andere prioriteiten.” Helma Maas, adviseur communicatie: “IKV Pax Christi doet niet mee aan initiatieven zoals de Flotilla 2, ook niet in UCP-verband.” Saskia Bolt namens ICCO: “Wij steunen dit initiatief niet. Het past niet binnen ons beleid.” Tenslotte Cynthia Ghanie: “In antwoord op uw vraag delen wij u hierbij mee dat Oxfam Novib niet betrokken is bij dit initiatief.”

De betrokken organisaties deden overigens ook niet mee met de vorige Gazavloot. Toen was het Nederlandse aandeel overigens zeer beperkt. Aan boord zaten slechts de activisten Anne de Jong en Abou Amin Rashed. Wel werd de Israëlische actie tegen het hulpkonvooi, waarbij aan boord van de Mavi Marmara negen doden vielen, in felle termen veroordeeld door United Civilians for Peace. De directeuren van de vier aangesloten organisaties spraken hun afschuw uit over de aanval. “Het militaire geweld is een schending van het internationale recht. Zoals de blokkade van Gaza op zichzelf al strijdig is met internationale verdragen.”

Cordaid, IKV Pax Christi, ICCO en Oxfam Novib geven geen nadere toelichting op hun besluit om de ‘Grettaboot’ niet te steunen. Enkele deelnemende organisaties – zoals NPK, EAJG, de Stichting Palestina Rotterdam en het Nederlands Instituut Palestina/Israël (NIPI) – konden in het verleden rekenen op subsidies van Oxfam Novib. Met het aantreden van nieuwe kabinet is de subsidiestroom in de richting van politieke actiegroepen niet meer vanzelfsprekend. Zo is er een hoog oplopend conflict ontstaan tussen minister Uri Rosenthal (VVD) van Buitenlandse Zaken en ICCO over de financiële steun aan de Palestijnse nieuwssite Electronic Intifada. Hij vindt het oproepen tot boycot van Israël strijdig met het Nederlandse beleid voor de regio. Op verzoek van de ChristenUnie laat Rosenthal uitzoeken of door de overheid gesubsidieerde organisaties aan de hulpvloot deelnemen. De Internationale Socialisten zagen dit als een poging om het vertrek van de Nederlandse boot te dwarsbomen.

Ondanks alles komt de Nederlandse boot er nu toch. Abou Rashed heeft zich als eerste opvarende gemeld. De Nederlander van Palestijnse afkomst is ‘relief and human affairs coordinator’ van de European Campaign to End te Siege of Gaza, de internationale organisatie achter de Gazavloten. Hij geldt als fondsenwerver van Hamas, en was in dat verband bijvoorbeeld actief in de Stichting Al Aksa, waarvan de tegoeden werden bevroren op advies van de inlichtingendienst AIVD.

De Palestijnse activist lijkt niet de aangewezen figuur om veel positieve publiciteit te genereren voor de ‘Grettaboot’. Hetzelfde geldt voor Rob Groenhuijzen, de voorzitter van de stichting Nederland-Gaza. Hij is penningmeester van eerder genoemd instituut NIPI, actief binnen het NPK en zat in het organisatiecomité van het Nederlands Sociaal Forum, de protestmanifestatie van René Danen en de Internationale Socialisten. In een veel verder verleden, zo ontdekte weblogger Keesje Maduraatje, was Groenhuijzen zelf actief als stadsguerrilla. Hij was leider van de Capelse Groep, die door de opsporingsdiensten werd aangemerkt als ‘een organisatie die in het huidige stadium van zijn ontwikkeling aangemerkt moet worden als een volwassen stadsguerrillagroep naar het model van de Italiaanse Rode Brigade en de Duitse Rote Armee Fraktion’. In een garagebox in Capelle aan den IJssel ontdekte de politie in oktober 1977 vuurwapens, blanco paspoorten, plattegronden van de woningen van topindustriëlen (waar eerder brand was gesticht) en foto’s van 170 medewerkers van de BVD, de voorloper van de AIVD.

In hun twee jaar geleden verschenen boek Rood Verzetsfront hebben Paul Moussault en Jan Lust zeven pagina’s gewijd aan de Rob Groenhuijsen Groep, waaruit blijkt dat de guerrillaleider in hoger beroep door het Haagse gerechtshof werd veroordeeld tot drie jaar celstraf wegens verboden wapenbezit en heling. Het is lang geleden. Waarschijnlijk zou niemand er nog een punt van hebben gemaakt als de bejaarde ex-guerrilla was benoemd tot voorzitter van een volleybalclub of bejaardensoos. Maar zoals mijn collega-blogger schrijft over de onhandige benoeming bij Nederland-Gaza: “Je moet geen oude koeien uit de sloot halen, maar zo kom je nooit van je terreurreputatie af.”