Pro-Hamas-activist Abou Rashed mocht deelnemen aan handelsmissie in Qatar

Door Carel Brendel, 27 november 2023

Een bont gezelschap van ambtenaren en managers van sportbedrijven trok in maart 2020 naar Qatar om in de aanloop van het WK voetbal de zakelijke banden met het organiserende land aan te halen. Politiek verantwoordelijk voor deze handelsmissie waren Sigrid Kaag (D66, minister van Buitenlandse Handel) en Bruno Bruins (VVD, minister voor Medische Zorg en Sport). Een opvallende deelnemer was de Nederlands-Palestijnse activist Amin Abou Rashed, topman van de politieke Hamas-lobby in Europa. Hij zit ruim vijf maanden in voorarrest als verdachte van het financieren van deze terreurbeweging.

Sinds 22 juni 2023 zitten de bekende Palestina-activist Amin Abou Rashed en een van zijn dochters in voorarrest. Ze worden verdacht van financiering van de terreurbeweging Hamas. “De man die al meer dan tien jaar wordt omschreven als ‘de Nederlandse fondsenwerver voor Hamas’ is nu ook daadwerkelijk opgepakt op die verdenking,” noteerde het AD

Eind september verlengde de rechtbank in Rotterdam het voorarrest. Het AD meldde dat Abou Rashed volgens het Openbaar Ministerie sinds 2014 6,1 miljoen euro heeft ingezameld. Het geld zou via ingewikkelde omwegen bij Hamas zijn beland.

Volgens zijn medestanders zit Abou Rashed onschuldig vast. Er zouden geen bewijzen zijn voor de financiering, alleen onterechte beschuldigingen vanuit Israëlische hoek. Een hartstochtelijke supporter van Abou Rashed is Majed al-Zeer, zijn voorganger als voorzitter van de Palestinians in Europe Conference.  De steun is niet verrassend want juist deze Palestijnse conferentie staat bekend als een bolwerk van Hamas-aanhangers in Europa.

Eind augustus schreef Al-Zeer een vlammend betoog op een Arabisch-Engelse website. Hoewel het onderzoek al zo’n anderhalf jaar liep, beweerde Al-Zeer dat de arrestatie een reactie was op een recente Palestijnse conferentie. Eind mei kwamen de Euro-Palestijnen bijeen in Malmö, omlijst door ophef in de Zweedse media, die uitgebreid ingingen op de link met Hamas.

Het artikel van Al-Zeer bevat één opvallende, voor de Nederlandse politiek mogelijk brisante passage. Ik geef de vertaling in het Engels via Google Translate. Al-Zeer zegt over Abou Rashed:

“He serves as an advisor to the Dutch government in several joints on the Palestinian issue and the affairs of Arab and Islamic minorities, and one of the glaring examples of this is the membership of Brother Amin Abu Rashid in the official delegation of the Kingdom of the Netherlands headed by a minister to visit Qatar during the preparation for the 2022 World Cup in order to exchange the benefit of the two countries to benefit from the global event, and Brother Amin Abu Rashid was the only Dutch figure from the Muslim, Arab and Palestinian minority who represented the Netherlands, and the Dutch delegation and Qatari hosts praised his performance.”

Even dacht ik dat Abou Rashed lid was van de Nederlandse delegatie, die vorig jaar onder sportminister Conny Helder bij de gastheren van het WK voetbal in Qatar vergeefs aandacht opeiste voor de One Love regenboogband. Maar bij nader onderzoek blijkt dat Al-Zeer zich in het jaartal vergiste. Want Abou Rashed nam wel deel aan een Nederlandse handelsmissie die in maart 2020 naar Doha reisde om deuren te openen voor bedrijven en organisaties uit de sportsector, verenigd in het Orange Sports Forum (OSF).

De missie kwam voort uit een samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven en overheid via de ministeries van Buitenlandse Zaken (BuZa) en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Politiek verantwoordelijk voor de ambtelijke bemoeienis waren minister van Buitenlandse Handel Sigrid Kaag (D66) en sportminister Bruno Bruins (VVD).

Onder de kop “Succesvolle handelsmissie naar Qatar!” schreef het OSF op zijn website:

“Van 2 t/m 6 maart vond een succesvolle handelsmissie naar Qatar plaats, met 12 Nederlandse sport gerelateerde bedrijven. De missie stond in het teken van Sport, Innovatie en Vitaliteit en was onderdeel van een meerjarige publiek-private samenwerking tussen Nederlandse bedrijven, de Nederlandse ambassade in Qatar, het ministerie van VWS, het ministerie van BuZa en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Een van de highlights van het programma was het matchmaking event met diverse stakeholders uit Qatar die betrokken zijn bij de sport, zoals de Qatar Football Association, ministeries, projectontwikkelaars, de Qatar Foundation, Qatar Airways, Qatar Sports Investment, Qatar SportsTech, Aspire, et cetera. Dit gaf de deelnemers aan beide kanten ruim de mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan en om de marktkansen te bespreken. Het matchmaking event vond plaats bij de indrukwekkende Aspire Zone. Diezelfde dag werd ook een bezoek gebracht aan Admares, zij zijn betrokken bij diverse projecten in Qatar, waaronder de realisatie en exploitatie van drijvende hotels tijdens de FIFA World Cup.”

Tussen de bezoeken aan stadions in aanbouw, congressen en lokale sportleiders door werden de leden van de handelsmissie door een internationale vakbondsman bijgepraat over de arbeidsomstandigheden en mensenrechten in Qatar. “Het was goed om te horen dat er veel progressie wordt gemaakt op dit gebied.” Kortom, niets stond nog in de weg om de marktkansen te bespreken en goede zaken te doen rond het WK voetbal.

Uit OSF-beeldmateriaal en een video over de reis (o.a. op 1’00”, op 5’37”) blijkt dat Abou Rashed inderdaad deelnam aan de Nederlandse handelsmissie. De pro-Hamas-activist valt daarnaast te zien op foto’s bij een verslag van de Qatar Tribune over een receptie bij ambassadeur Frédérique de Man.

Qatar Tribune, receptie bij ambassadeur Frédérique de Man.

Abou Rashed werd pas in 2023 aangehouden als verdachte van Hamas-financiering. Maar al sinds 2010, toen hij deelnam aan het eerste Gaza Flotilla, hebben Nederlandse media met regelmaat geschreven over zijn prominente rol in de Europese lobby van Hamas. Hij was betrokken bij de op de sanctielijst geplaatste Al-Aqsa Stichting. Hij zat in de organisatie van door Hamas en de Moslimbroeders aangestuurde Gazavloten. Hij plaatste op zijn website een fotoreportage van een bezoek aan Gaza, waar hij en andere Europese Hamas-activisten een onderscheiding ontvingen van Hamas-leider Ismail Haniyeh.

De deelname van Abou Rashed aan de Nederlandse handelsmissie roept daarom diverse vragen op. Waarom werd deze Palestijnse activist toegevoegd aan een handelsmissie in Qatar? Wie nam het besluit om Abou Rashed als deelnemer uit te nodigen? Hadden de sponsorende ministeries geen idee dat ze iemand uitnodigden die volgens de media zeer actief was in het Europese netwerk van Hamas? Werden de deelnemers aan de handelsreis niet gescreend door de AIVD?

Ook Al-Zeer’s beschrijving van Abou Rashed als “adviseur van de Nederlandse regering” roept vragen op. Bedoelt hij daarmee het feit dat Abou Rashed diverse keren zijn zegje mocht doen over Palestina in de Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken? Of adviseerde hij de Nederlandse overheid ook over de omgang met moslims, zoals Al-Zeer suggereert?

Vanochtend heb ik over deze zaak een aantal vragen voorgelegd aan het ministerie van Buitenlandse Zaken.