Jesse Klaver en GroenLinks negeren opnieuw oordeel van experts, inlichtingendiensten en ex-FEMYSO-leden
Door Carel Brendel, 16 november 2020
Net als afgelopen donderdag (12 november) heb ik maandag (16 november) geprobeerd van GroenLinks een inhoudelijke reactie te krijgen op de situatie rond kandidaat-Kamerlid Kauthar Bouchallikht, vice-voorzitter van het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations. Ik schreef:
Geachte heer Klaver,
Afgelopen donderdag heb ik aan GroenLinks-voorlichters Christel Kohlmann, Diederik ten Cate en Lotte Jeursen een vraag voorgelegd over Kamer-kandidate Kauthar Bouchallikht.
De vraag luidde als volgt:
“Op haar eigen website vermeldt mevr. Bouchallikht dat ze bestuurservaring heeft bij het Forum of European Muslim Youth and Student Organisations (FEMYSO). Op dit moment is zij daar vice-voorzitter en hoofd betrekkingen met lid-organisaties. Mijn vraag is waarom deze activiteit niet is vermeld in haar bio. Deze informatie is zeer relevant omdat FEMYSO volgens internationale experts de jongerenorganisatie is van de Moslimbroeders in Europa. Graag verneem ik in de loop van deze ochtend uw antwoord op deze vraag.”
Helaas kwam er van uw zijde tot dusver geen antwoord. Wel reageerde Bouchallikht later met een tweet waarin zij verklaarde dat ze niet bij de Moslimbroeders hoort. Ze verwees verder naar een verklaring waarin FEMYSO de banden met deze beweging ontkent en afdoet als valse beschuldigingen van uiterst rechts. Op vrijdagmiddag kwam vervolgens uw “boodschap aan Kauthar en aan alle andere jongeren van Nederland”, waarin u niet inhoudelijk op de kwestie ingaat, maar wel suggereert dat zij wordt aangevallen omdat ze jong, vrouw en moslim is.
Ik vind dat u zich er niet van af kunt maken met deze boodschap. Van de Moslimbroederschap is bekend dat ermee verbonden organisaties standaard alle banden ontkennen. In zo’n geval is het wellicht toch verstandig om kennis te nemen en in te gaan op wat anderen hiervan zeggen. Veiligheidsdiensten zoals de Duitse Verfassungsschutz, een politieke voorlichtingsinstantie als de Duitse Bondscentrale voor Politieke Vorming (BPB), onderzoekers die al jaren deze beweging volgen, en ook ex-leden hebben na hun “coming out” verklaard dat FEMYSO onderdeel is van de Europese Moslimbroeders.
De Federation of Islamic Organisations in Europe (FIOE) heeft in 2004 in een door onderzoekers vastgelegd document verklaard dat FEMYSO een van haar “central institutions” is. De FIOE heet nu Council of European Muslims (CEM). Op Facebook heeft de CEM in januari 2020 een inmiddels verdwenen artikel (in mijn bezit) geplaatst waarin FEMYSO nogmaals als een van de dochterorganisaties wordt vermeld. Zoals bekend hebben achtereenvolgende ministers van Binnenlandse Zaken aan de Tweede Kamer bericht dat zij de FIOE beschouwen als de koepelorganisatie van de Europese Moslimbroeders.
De deskundigen verschillen met elkaar van mening over de vraag hoe gevaarlijk de Moslimbroeders zijn. Serieuze experts zeggen dat ze zich in Europa niet met terrorisme bezighouden en binnen legale kaders opereren, maar hebben ernstige bedenkingen tegen de lange-termijndoelen. De AIVD heeft gezegd dat er thans geen directe dreiging van ze uitgaat, maar dat ze op de lange duur toch een bedreiging kunnen vormen voor de democratische rechtsorde.
Ik citeer uit een Kamerbrief (11 april 2011) van minister Donner: “De AIVD heeft in het onderzoek naar de Moslimbroederschap in Nederland geconstateerd dat de activiteiten van de beweging op de lange termijn een risico zouden kunnen vormen voor de democratische rechtsorde in Nederland. Ten eerste is het voorstelbaar dat het streven van de Moslimbroeders om de islam leidend te laten zijn in alle aspecten van het leven van moslims op lange termijn kan bijdragen aan een voedingsbodem voor (onverdraagzaam) isolationisme en polarisatie. Deze constatering geldt overigens ook voor andere bewegingen die een zeer orthodox gedachtegoed propageren.”
Los daarvan: het streven om de islam leidend te laten zijn in alle aspecten van het leven van moslims staat op zeer gespannen voet met de beginselen van een progressief-seculiere partij als GroenLinks. Een van uw prominente kandidaten zit al vier jaar in het bestuur bij een organisatie die deel uitmaakt van een beweging die lijnrecht tegen het gedachtengoed van uw partij ingaat. Daarom verwondert het me dat u niet inhoudelijk op de kwestie bent ingegaan.
Eén ding moet me nog van het hart. In december 2011 was ik in een klein zaaltje van De Balie aanwezig op een debatavond met de Canadese islamhervormster Irshad Manji en uw partijgenoot Tofik Dibi. De bijeenkomst werd ruw verstoord door de inval van een groep agressieve aanhangers van Sharia4Belgium (zie bijgaande video). Ik sloot me aan bij een menselijk schild dat de bezoekers vormden om Manji te beschermen tegen de spugende, scheldende, seksistische en homofobe extremisten. Een jonge, talentvolle moslima had mijn steun – niet met een modieuze Engelse kreet op papier, maar fysiek, in een zeer bedreigende situatie. Daarom vind ik uw suggestie dat Bouchallikht alleen maar wordt aangevallen omdat ze een jonge talentvolle moslima is, bijzonder pijnlijk.
Hopelijk geeft u dit keer wel op korte termijn antwoord.
Met vriendelijke groet,
Carel Brendel
GroenLinks stuurde me maandagavond het volgende antwoord:
Beste Carel,
Naar aanleiding van je mail wijs ik je graag op het volgende bericht:
Vriendelijke groet,
Noortje Jacobs
Voorlichter GroenLinks
Het gaat om het persbericht dat GroenLinks maandagmorgen verspreidde met de volgende inhoud.
De afgelopen dagen wordt GroenLinks-kandidaat-Kamerlid Kauthar Bouchallikht door rechtse bloggers en twitteraars in verband gebracht met de moslimbroederschap, omdat zij naast haar andere werkzaamheden als klimaatactivist tot 1 december ook vice-voorzitter is van de Federation of European Muslim Youth and Student Organizations (FEMYSO).
Haar bestuursfunctie bij FEMYSO was bekend bij de kandidatencommissie van GroenLinks en staat ook gewoon op haar cv en website. Het gaat hier niet om de jongerenorganisatie van de moslimbroederschap zoals wordt beweerd, maar een koepelorganisatie van allerlei verschillende nationale studenten/jongeren moslimorganisaties in Europa, die subsidie ontvangt van de EU en gesprekspartner is van de Europese Commissie.
In het persbericht vallen de volgende zaken op:
1. Iemand die fysiek op de bres sprong voor een door extremisten belaagde vooruitstrevende moslima wordt weggezet als rechtse blogger. Kennelijk is het daarna niet meer nodig om serieus op de inhoud van zijn vragen in te gaan.
2. GroenLinks neemt bijna woordelijk genoegen met een ontkenning door FEMYSO en negeert bijvoorbeeld wat minister Donner in de door mij meegeleverde Kamerbrief schreef onder het kopje “Heimelijkheid”. “De AIVD constateert dat personen en organisaties in Nederland iedere affiliatie met de Moslimbroederschap ontkennen, net als dat in andere landen in Europa het geval is.” Dat was juist de reden dat ik Klaver adviseerde om zijn licht ook elders op te steken, wat hij kennelijk niet heeft gedaan.
3. GroenLinks beoordeelt FEMYSO als een koepelorganisatie van allerlei verschillende nationale studenten/jongeren moslimorganisaties in Europa, maar kijkt verder niet naar de samenstelling van deze koepel. Op een recente ledenlijst (inmiddels van de FEMYSO-site verwijderd) stonden de studentenorganisatie van de conservatief-religieuze, Erdogan-gezinde beweging van Milli Görüs en het Institut Européen des Sciences Humaines, de kaderschool van de Europese Moslimbroeders. De meerderheid van de leden bestaat uit jeugd- en studentengroepen van bovengenoemde FIOE, waarin volgens minister Donner de Europese Moslimbroeders zijn georganiseerd.
4. Opvallend bij FEMYSO is verder de rol die is weggelegd voor kinderen van bekende Moslimbroeders. In het bestuur zaten of zitten onder anderen de dochter van de Tunesische politicus Rachid Ghannouchi, de dochter van het Ierse kopstuk Nooh al-Kaddo, de dochter en de zoon van de Duitse Moslimbroeder Ghaleb Ali Himmat en de dochter van de Ierse sjeik Hussein Halawa, secretaris-generaal van de fatwaraad (ECFR) van de Europese Moslimbroeders. Ook Kauthar Bouchallikht blijkt nu afkomstig uit een Moslimbroeders-milieu. Haar vader was een van de oprichters van de Liga van de Islamitische Gemeenschap (LIGN), de allereerste (niet meer bestaande) koepelorganisatie van de Nederlandse Moslimbroeders. Daarna was hij vele jaren directeur van Islamic Relief Nederland, de Nederlandse afdeling van de wereldwijd actieve hulporganisatie van de Moslimbroeders.
Samenvattend: Jesse Klaver is nog steeds niet ingegaan op de vraag of vier jaar bestuurswerk voor een politiek-religieuze beweging als de Moslimbroeders wel de juiste credentials vormen voor een plek op de GroenLinkse kandidatenlijst. Maar ik ben een optimist en verwacht dat Klaver de komende tijd alsnog inhoudelijk op deze zaak zal terugkomen.