CarelBrendel.nl

Eberhard de Krachtdadige is zijn imago. Nou, luister dan eens naar de bandopname van het gesprek, dat afgezanten van Occupy Amsterdam onlangs voerden met Eberhard van der Laan. Meer dan anderhalf uur trokken de burgemeester van Amsterdam en zijn staf uit voor de geschifte speeltuinclub, die al vele weken het Beursplein in het hartje van de hoofdstad bezet houdt.

Natuurlijk, de vrijheid van demonstratie is een groot goed. Natuurlijk, overleggen en polderen hebben de voorkeur boven polarisatie en conflict. Toch blijft de luisteraar achter met de gedachte dat er wel erg veel tijd en energie wordt gestoken in het tentenkamp van de ’99 procent’.

Als eerste vallen de enorme pretenties op van de Occupyers. Ondanks de groeiende problemen op het Beursplein is hun protest zo belangrijk, dat het door moet gaan. Wel zijn ze bereid wat concessies te doen, ingegeven door de realiteit dat ze zelf — ondanks voortdurende goede en nooit waargemaakte ‘intenties’ — niet in staat zijn voor orde en rust te zorgen in hun tentenkamp.

Van der Laan stelt vast dat het aantal incidenten in en om het Beursplein is verviervoudigd sinds de start van Occupy. De kampeerraad geeft schoorvoetend toe dat zij niet in staat is om junks en alcoholisten te weren, en dat er blijvende overlast is door open vuren en stank. De hygiëne in de stadscamping is een zootje. Allerlei eet- en drankvoorzieningen hebben een aanzuigende werking op randfiguren. “We zijn meer bezig met de beveiliging van het kamp dan met actievoeren”, erkent een van de bezetters.

Met zachte drang leidt Van der Laan zijn bezoekers in de richting van een compromis. Op het Beursplein blijven twee partytenten over, die overdag in gebruik zullen zijn voor vergaderingen en toespraken. Eventuele slapers zullen hun tentje ergens bij de Zuidas moeten opslaan. ’s Nacht mogen alleen nog enkele Occupyers achterblijven om de spullen te bewaken. De kampeerders zelf lijken inmiddels ook murw genoeg om aan het slaapfestijn langs het Damrak een einde te maken. Nu zal er nog ‘consensus’ moeten komen op de General Assembly van de 99 procent. Als het even kan ‘een besloten vergadering met mensen die werkelijk actie voeren zonder de mensen die er doorheen schreeuwen’. Maar, zoals RTV Noord-Holland gisteravond al meldde, een reorganisatie is onvermijdelijk. De niet-activisten zullen worden geweerd. Het schenken van alcohol wordt aan banden gelegd.

Van der Laans consideratie met de Occupyers doet in de verte denken aan de egards, waarmee in de jaren 80 van de vorige eeuw de kraakbeweging tegemoet werd getreden door de burgemeesters Wim Polak en Ed van Thijn. Maar er zijn verschillen. Vergeleken met de grote bek van de krakers van toen komen de Occupyers van nu bescheiden over. Daarnaast hadden Polak en Van Thijn beslist het nodige te vrezen. Het poldermodel van toen werd afgedwongen door chantage van de straat. Eén verkeerd woord of één kwaadaardig uitgelegde beslissing konden leiden tot kostbare rellen, plunderingen, barricades, vernielde bankgebouwen, in brand gestoken trams en lastige raadsvragen van PSP en CPN.

Vergeleken met de kraakbeweging is Occupy inderdaad een onschuldige en vooral hilarische speeltuinorganisatie. De verwachtingen waren hooggespannen. Maar vanaf het begin hadden de stadscampings een onweerstaanbare aantrekkingskracht op warhoofden en complotdenkers. In Nederland bleven de samenzweringstheorieën over de Illuminati en almachtige Joodse bankiers een uitzondering. Uit de Verenigde Staten komen nu signalen dat het antisemitisme rond de Occupy-protesten op sommige plaatsen meer is dan een randverschijnsel. In enkele steden zou de Council on American-Islamic Relations (CAIR), frontorganisatie van de Moslimbroeders, proberen om het protest tegen incompetente en graaiende bankiers te kapen voor hun eigen agenda.

Ook in Nederland zijn kapers op de kust. De zweverige Zeitgeist Beweging en vooral de Internationale Socialisten. De trotskisten koppelen hun vertrouwde activisme aan Occupy in de kennelijke hoop hun beweging nieuw vuur in te blazen. Op het Amsterdamse Beursplein valt inmiddels weinig anders meer te kapen dan lege tenten en verstopte wc’s.