Sjeik al-Qarni was ongewenst vreemdeling, maar kreeg toch een Schengen-visum

Door Carel Brendel, 22 mei 2015

Zoals te verwachten gaf de Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel (PvdA) gisteren weinig zeggende antwoorden op raadsvragen van LPF, CDA en D66 over de komst van Saoedische sjeiks naar de Al-Fourqaan moskee. Hij kon moeilijk anders. Een burgemeester gaat immers niet over de toelating van buitenlandse bezoekers.

Van Gijzel gaat over de openbare orde. Als een omstreden sjeik is binnengelaten, moet hij er gewoon voor zorgen dat zijn optreden ordelijk verloopt. Verder moet hij als bestuurlijk hoofd van de politie in de gaten houden of de spreker de wet niet overtreedt. Het afgelasten van een conferentie in verband met maatschappelijke onrust of mogelijke protesten van tegenstanders is in zo’n geval het grootst denkbare zwaktebod.

Toch zat er een opmerkelijk nieuwtje in de antwoorden van Van Gijzel. De in Eindhoven uitgenodigde Aaidh al-Qarni, die in 2004 opriep tot het doorsnijden van kelen en inslaan van schedels, staat in het Schengen Informatie Systeem te boek als “ongewenst vreemdeling”.

Die maatregel werd in maart 2012 genomen door de Franse regering. Kort na de moorden in Toulouse door de jihadistische “eenzame wolf” Mohammed Merah besloot de toenmalige president Nicolas Sarkozy om enkele notoire haatzaaiers te weren op het jaarlijkse congres van de UOIF (de Franse Moslimbroeders). De bekendste naam was Yusuf al-Qaradawi, geestelijk leider van de Moslimbroeders, maar ook Al-Qarni dus.

Ondanks zijn registratie als ongewenst vreemdeling bracht Al-Qarni in de jaren daarna diverse bezoeken aan Schengen-landen. In november 2014 bijvoorbeeld verscheen Al-Qarni op een benefietgala in de Italiaanse stad Brescia. Tijdens deze trip sprak de Saoediër ook op gala’s in Trento, Turijn, Milaan en Bologna.

De Italiaanse krant Corriere della Sera zette er stevige vraagtekens bij omdat organisator Islamic Relief door sommigen wordt beschouwd als een financiële steunpilaar voor Hamas en de Moslimbroeders.

Afgelopen maand was de ongewenste vreemdeling terug in Italië voor een hele reeks conferenties en inzamelingsacties. Aansluitend reisde Al-Qarni naar de Spaanse stad Ceuta om namens Islamic Relief fondsen te werven voor Syrische weeskinderen.

Kennelijk heeft Filippo Flappodrolli, medewerker van de Italiaanse ambassade in Riyad, verzuimd om het Schengen-systeem te raadplegen toen hij een visum afgaf aan Al-Qarni. Pas na de ophef in Nederland besloten de Italianen om het visum alsnog in te trekken. Schengen-afspraken werden dus niet nageleefd. Hier valt wat uit te zoeken en uit te leggen.

Er stond nog een nieuwtje in de antwoorden van Van Gijzel. Hij meldt dat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) een “alerteringslijst” hanteert voor bepaalde sprekers en referenten (Nederlanders die als uitnodigende partij fungeren).

Ongetwijfeld zullen hier weer “islamofobie!”-roepers opstaan om te vertellen dat zoiets discriminerend en racistisch is. Mij lijkt het echter een logische zaak. Het salafisme is een anti-democratische ideologie en het is dus heel verstandig om deze stroming goed in de gaten te houden. Dat gebeurt ook met andere voor de democratie gevaarlijke groepen zoals extreem-rechts, extreem-links of extreem dierenactivisme.

De salafistische moskeebestuurders zijn evenmin de enigen bij wie kritisch wordt gekeken als ze iemand uit een land met visumplicht hierheen willen halen. Als een bordeelhouder uit Goes of Hoogezand vijf jonge vrouwen uit Minsk uitnodigt voor een vakantie in Nederland, zal hun visumaanvraag eveneens tot alertering bij de Immigratie en Naturalisatie Dienst leiden.

Zo moeilijk is die alertering overigens niet. De NCTV-ambtenaar kan beginnen met een zoekopdracht bij het instituut MEMRI, dat alle media in het Midden-Oosten op de voet volgt. Bijna dagelijks melden zich nieuwe kandidaten voor een plaatsje op de alerteringslijst.