CarelBrendel.nl

De eerste raads- en Kamervragen zijn al gesteld over het aanstaande bezoek van dawah-prediker Fadel Soliman, grootheid binnen de Moslimbroederschap, die op 7 oktober in de Essalam Moskee (Moslimbroederschap) zal spreken over de IS Delusion (de waan of zinsbegoocheling van ISIS).

Ongetwijfeld zal Soliman zich uitspreken tegen de jihadbeweging, die op dit moment Syrië en Irak met gruweldaden onveilig maakt. Dat doet hij niet omdat de Moslimbroeders principieel tegen de heroprichting van een kalifaat zijn, wel omdat ze vinden dat ISIS hun ideaal in diskrediet brengt.

Tanya Hoogwerf van Leefbaar Rotterdam wil weten wat het stadsbestuur zal doen om de man te weren. Joram van Klaveren van VNL doet eveneens zijn best om Soliman buiten het land te houden.

Ik vermoed dat hun inspanningen tevergeefs zullen zijn. Soliman heeft in het verleden diverse omstreden uitspraken gedaan, maar anders dan enkele eerder dit jaar in Eindhoven en Rijswijk geweerde “haatsjeiks”, zijn mij op dit moment geen rechtstreekse oproepen tot geweld bekend. Soliman valt meer in de categorie Haitham al-Haddad, een islamistische sjeik met zeer bedenkelijke opvattingen, die desondanks niet de toegang tot Nederland werd ontzegd. De vrijheid verdedigen door de vrijheid van meningsuiting in te perken is een middel dat alleen in het uiterste geval moet worden toegepast, bijvoorbeeld als iemand openlijk heeft opgeroepen tot het doorsnijden van kelen en het inslaan van schedels. Niet iedere rondreizende prediker kan automatisch op een inreisvisum rekenen.

Nuttiger dan het weren van omstreden predikers vind ik het benoemen van hun achtergrond. In het geval van Soliman is dat zijn belangrijke rol in de Moslimbroederschap. Soliman is lid van de International Union of Muslim Scholars, de geleerdenclub rond Yusuf al-Qaradawi, geestelijk leider van de Moslimbroederschap. Soliman is adviseur van Onislam.net, de Engelstalige website van de Moslimbroeders. Uit zijn bio aldaar blijkt dat hij in zijn Amerikaanse tijd een voorman was van de World Association of Muslim Youth, een Saoedische missie-organisatie van de Moslimbroeders.

In een tweedelig interview met Onislam.net maakt Soliman (als een van de weinigen) geen geheim van zijn banden met deze beweging. Daar wordt hij omschreven als “een voormalig lid” van de Moslimbroederschap.

Hij bedankte niet als lid vanwege ideologische onenigheid, maar om praktische redenen. Onder het regime van Mubarak wilde hij de uitbreiding van de Bridges Foundation, zijn internationale dawah-organisatie, niet in gevaar brengen.

In deel 1 van het Onislam.net-interview prijst Soliman onder anderen jihadideoloog Anwar al-Awlaki, die bij de Amerikaanse Moslimbroederschap zat voor hij afdwaalde naar de gewelddadige jihad. Dat afdwalen was volgens Soliman een gevolg van zijn arrestatie in Jemen en de martelingen die hij daar onderging.

Behalve door al-Awlaki werd Soliman naar eigen zeggen vooral beïnvloed door Qaradawi. Verder las hij gretig de werken van Hassan al-Banna en Sayyid Qutb, ideologen van de Egyptische Moslimbroederschap, maar tevens inspiratiebron van het jihadisme, waarvan de beweging (althans in het Westen) nu afstand probeert te nemen.

Soliman’s Bridges Foundation was oorspronkelijk in Koeweit gevestigd. In 2007 viel hij op door de Deense Mohammed-cartoons als “een zionistisch project” te betitelen. Bestuurslid van Bridges is Jamal Badawi, een voorman van de Noord-Amerikaanse Moslimbroeders.

Soliman, de eerste twee keer samen met Badawi, was topspreker op diverse kampen voor Europese bekeerlingen, onder meer in Egypte (2011), Tunesië (2013) en Marokko (2015). Op het bekeerlingenkamp in Cairo sprak ook Salah Sultan, vooraanstaand Moslimbroeder en verkondiger van antisemitische bloedsprookjes.

Diverse kampen werden ook bijgewoond door Nederlandse bekeerlingen. De organisatie was in handen van de Native European Muslim Assembly, onderdeel van de Europese Moslimbroederschap.

Fadel Soliman was al eens in ons land in 2012 op een islamkamp van de Nederlandse Moslimbroeders. De bijeenkomst was georganiseerd door Stichting OntdekIslam, de Blauwe Moskee in Amsterdam en de Haage Stichting Sociaal Cultureel Centrum Nederland, alle drie verbonden met de polder-Moslimbroederschap. Na de dawah-training werd er een groepsfoto gemaakt rond Soliman, waarop onder anderen imam Yassin Elforkani te zien is en Jacob van der Blom, een centrale figuur binnen de Nederlandse tak van de beweging.

Van der Blom is tegenwoordig directeur van de Essalam Moskee, de met geld uit Dubai door de Moslimbroeders opgerichte megamoskee in Rotterdam. Hoofdimam is Azzedine Karrat, die vorig jaar in Istanboel tijdens een congres van de European Council for Fatwa and Research (Moslimbroederschap) de hand mocht schudden van Qaradawi, de leider van deze groep geestelijken, en van Hussein Halawa, secretaris-generaal van de fatwaraad. Ook Halawa was al eens in de Essalam tijdens een lezingentoernee, waarin hij ook de Blauwe Moskee en de Omar al-Farooq moskee in Utrecht bezocht.

In de berichtgeving tot dusver lees ik weinig over de Moslimbroederschap, hoewel de vermelding van deze achtergrond zinvoller is dan het uitdelen van labels als “haatsjeik”.

Soliman is wat mij betreft dus welkom in Rotterdam. Maar als “tegenprestatie” moeten politici als Ahmed Aboutaleb stoppen met het prijzen van de mensen die hem hebben uitgenodigd. Een wat kritischer geluid van de media kan evenmin kwaad. De Essalam Moskee houdt jongeren af van het jihadisme, maar propageert tegelijkertijd wel de (in onze contreien) niet-gewelddadige variant van de politieke islam.