Bestuurslid Al-Fourkaan moskee lid van nog meer extremistische organisaties

Door Carel Brendel, 11 januari 2017

Imad Eldin Bakri Ismail

Imad Eldin Bakri Ismail

Tot voor kort had vrijwel niemand gehoord van Imad Eldin Bakri Ismail, oprichter en imam van de Al-Fourkaan Moskee in Eindhoven. NRC Handelsblad berichtte eind vorig jaar over zijn rol in een Zwitserse organisatie waarvan enkele bestuurders zijn bestempeld tot terreurfinanciers. Uit nader onderzoek blijkt dat Ismail bovendien lid is van twee internationale organisaties die het jihadisme ondersteunen. Hij ondertekende zelfs een verklaring die opriep tot geweld tegen Britse oorlogsschepen.

In tegenstelling tot voorgaande jaren bleef het eind vorig jaar rustig rond de jaarlijkse “kerstconferentie” in de Al-Fourkaan Moskee in Eindhoven. Na het debacle van 2015, toen burgemeester Van Gijzel zeven sprekers weerde, besloot de organisatie Waqf (Islamitische Stichting) Eindhoven om de deelnemers dichter bij huis te zoeken.

Dit keer geen jihadfinanciers zoals de in Syrië met een Kalashnikov gefotografeerde Walid al-Tabatabae (Koeweit). Ook geen omstreden Moslimbroeders zoals Issam al-Bashir (Soedan) en Mohammed Rateb al Nabulsi (Syrië), maar relatief onbekende sjeiks uit Brussel, Aken en Keulen.

Als gevolg daarvan kwam de opvallendste deelnemer dit keer uit eigen kring: Imad Eldin Bakri Ismail. Sinds de oprichting in 1989 fungeert Ismail (geboren in 1957 in Soedan) als penningmeester van Stichting Waqf. Daarnaast is hij (sinds augustus 2013) directeur van Waqf, samen met Nasr el Damanhoury, die als woordvoerder naar buiten treedt.

Al 28 jaar is Ismail verbonden aan Al-Fourkaan. Hoewel deze moskee regelmatig in opspraak kwam wegens extremisme, wist Ismail vrijwel altijd onder de radar te blijven. Tv-rubriek Nova noemde hem in 2003 als oprichter en bestuurslid van een salafistische basisschool. De Telegraaf bestempelde hem in 2004 als de “belangrijkste imam” van Al-Fourkaan. “Hij heeft veel macht en aanzien in de Eindhovense moslimwereld en staat altijd klaar voor zijn broeders. Volgens ingewijden regelt hij zelfs valse paspoorten.”

Het duurde twaalf jaar voordat Ismail opnieuw de aandacht trok. In november 2016 kwam ik hem tegen als penningmeester van de Association des Savants Musulmans (ASM), een van de elf organisaties van de Zwitserse salafist Nicolas Blancho, de voorzitter van de Islamitische Centrale Raad Zwitserland (IZRS) in Bern. Het Zwitserse openbaar ministerie neemt Blancho en de IZRS op de korrel vanwege jihadpropaganda via een video met de Saoedische sjeik Abdallah Al-Muhaysini, de geestelijk leidsman van Jabhat al-Nusrah (Al-Qaida) in Syrië.

Zwitserse kranten schreven dat Blancho’s IZRS financieel werd ondersteund door Eïd Charity, het in Qatar gevestigde hulpfonds dat ook betrokken was bij de afgeblazen plannen voor een islamitisch centrum in Rotterdam (de zogenaamde “salafistenschool”). Burgemeester Ahmed Aboutaleb ging op reis naar Qatar nadat NRC Handelsblad onthulde dat oprichter Abd al-Rahman al-Nuaymi (Qatar) en fondsenwerver Abd al-Wahhad al-Humayqani (Jemen) in december 2013 op een Amerikaanse terreurlijst zijn geplaatst.

Penningmeester van omstreden organisatie in Zwitserland

NRC ontdekte vervolgens (2 december 2016) dat Ismail penningmeester is van een club met zeer omstreden bestuursleden. ASM-voorzitter is de Koeweiti dr. Abdul Mohsin al-Mutairi. Hij staat sinds mei 2016 op de sanctielijst wegens steun aan Jabhat al-Nusrah. Adel Hassan Hamad heeft volgens media in Bahrain zijn steun aan Jabhat al-Nusrah uitgesproken. In het bestuur zit ook bovengenoemde Al-Humayqani. Shefqet Krasniqi, een imam uit Kosovo, is eveneens in opspraak geraakt als jihadsupporter. Een IZRS-zegsman daarentegen noemt de ASM een organisatie die eens per jaar bijeenkomt om fatwa’s uit te vaardigen. Al-Mutairi en Al-Humayqani zijn “gerespecteerde moslims”, zei hij in NRC Handelsblad.

Abdul Mohsin al-Mutairi tijdens de Al-Fourkaan conferentie van 2013.

Abdul Mohsin al-Mutairi tijdens de Al-Fourkaan conferentie van 2013.

Ismail zit in het hoofdbestuur van nog twee Zwitserse organisaties. Hij is penningmeester van de Internationaler Islamischer Rat (IIR). Voorzitter is Ali al-Suwaidi, de huidige directeur van Eïd Charity in Qatar. Secretaris-generaal is Monief Al-Shammari, volgens Zwitserse media verbonden aan een stichting die door de Koeweitse regering werd opgeheven wegens te nauwe banden met terrorisme. Blancho is vice-president.

Daarnaast is Ismail vice-voorzitter van de Union der Internationalen Humanitären Organisationen (UIHO). Voorzitter is Al-Hashemi Hashim (Koeweit). De Albanees Arben Ramkaj gaat over de kas. En ook Blancho is weer van de partij.

Samen met Fawaz Jneid lid van Muslim Scholars Association

Het lijkt erop dat de ASM een verlengstuk is van de Muslim Scholars Association (MSA), een overkoepelende internationale organisatie van salafistische geleerden. Ismail is een van de 116 leden van deze Salafistische Internationale. Op de ledenlijst staat ook de omstreden Haagse sjeik Fawaz Jneid.

In mei 2013 riep deze MSA op om steun te verlenen aan de Syrische jihad, naar aanleiding van de slag om de Syrische stad Qusayr tussen Jabhat al-Nusrah en Hezbollah. Acht van de tien ondertekenaars van de MSA-oproep zijn tevens bestuurslid van de ASM. Onder hen Al-Mutairi, Al-Humayqani, Krasniqi, Hamad en de in 2015 door Van Gijzel geweerde Egyptenaar Mohammed Yousri.

Fawaz bezoekt jihadcongres in Caïro, ontmoet Moslimbroeders

Kort daarna, in juni 2013, kwamen diverse soennitische organisaties bijeen in Caïro om de steun aan de Syrische strijdgroepen te bespreken. De conferentie was georganiseerd in samenspraak met de Global Anti Aggression Campaign (GAAC), een samenwerkingsverband van salafisten en Moslimbroeders. Yusuf al-Qaradawi, de geestelijk leider van de Moslimbroederschap was er, met andere leden van de door hem voorgezeten International Union of Muslim Scholars (IUMS). Onder de deelnemers was sjeik Hassan Aboud, het hoofd van de salafistische Ahrar al-Sha’m (voluit Harakat Ahrar al-Sha’m al-Islamiyya: de Islamitische Beweging van Ongebondenen in Groot-Syrië), een van de grote spelers in de Syrische jihad.

Aanwezig was ook de bekende Saoedische prediker en prominent MSA-lid Mohammed al-Arifi. Na afloop verklaarde de Egyptische geestelijke Mohammed Hassan dat “jihad om het Syrische volk te steunen een verplichting is, op verschillende manieren bijvoorbeeld door wapens en geld te sturen of alles wat het Syrische volk kan redden.”

Onderonsje in Caïro tussen de Mauritanische Moslimbroeder Ould Dedew (links) en de Nederlandse salafist Fawaz Jneid.

Onderonsje in Caïro tussen de Mauritanische Moslimbroeder Ould Dedew (links) en de Nederlandse salafist Fawaz Jneid.

Sjeik Ismail was vermoedelijk niet op de conferentie in Caïro. Zijn Haagse collega Fawaz was er wel. Hij ontmoette er Adnan al Aroer, een toonaangevend Syrische tv-prediker in ballingschap. In Nederland bestaat de indruk dat Fawaz een extremistisch buitenbeentje is, maar in de wandelgangen van Cairo ging de Haagse prediker op de foto met internationale “gematigde” grootheden. Op zijn Facebookpagina plaatste Fawaz foto’s van zichzelf samen met Al-Arifi, met de toonaangevende (inmiddels gevangen gezette) Egyptische Moslimbroeder Safwat Higazi, en met IUMS-lid Mohammed al-Hassan Ould Dedew, de leider van de Mauritanische Moslimbroeders (die onlangs nog Nederlandse jongeren opriep om zich verre te houden van extremisten).

Ismail met salafistische leiders op bezoek in Gaza

Ismail maakte in december 2012 wel deel uit van een zes man sterke MSA-delegatie naar Gaza. Hij kon blijkbaar ongehinderd de grens tussen Egypte en Gaza passeren. Hij reisde samen met MSA-voorzitter Al-Amin Al-Hajj (uit Soedan) en de hierboven genoemde van terreurfinanciering verdachte Koeweiti sjeik dr. Abdul Mohsin al-Mutairi, assistent-secretaris van de salafistische Internationale. Doel van het bezoek was solidariteit te tonen met de Palestijnse broeders na de laatste oorlog van Gaza tegen Israël.

Een lokale website interviewde Ismail over de toestand in Gaza. Voor een Arabisch lezend publiek hoefde Ismail niet te moeilijk te doen over “zionisten” wanneer hij “de Joden” bedoelde. Ismail zei: “Maar de Joden, zoals jullie weten, hun hebzucht is groot, heel groot. Zij willen nergens stoppen. Wij prijzen Allah de Gezegende en Allerhoogste dat Hij voor ons het volk van Palestina aangewend heeft om grenzen te stellen aan hun verspreiding en hun expansie te stoppen.”

Op dezelfde website van dit Centrum van het Heilige Huis (Bayt al-Maqdis, de rotskoepel in Jeruzalem) Voor Documentatie Studies staat op de literatuurlijst prominent een Arabische vertaling van het anti-Joodse schotschrift van Maarten Luther getiteld Nifaaq al-Yahoed “de huichelarij van de Joden” met de Engelse ondertitel “The Jews and their Lies”.

Ismail lid van Global Anti Aggression Campaign

Bij het interview met Ismail stond een bio. Die vermeldt dat de in Soedan geboren sjeik heeft gestudeerd aan de universiteit van Peshawar (Pakistan) voordat hij in Brabant neerstreek. De bio meldde zijn betrokkenheid bij de MSA. Opvallend is ook zijn lidmaatschap van eerder genoemde GAAC. Deze mensenrechtenorganisatie zag in 2005 het leven in Doha (Qatar) en weert zich tegen “Amerikaanse en zionistische agressie”. Diverse leden, onder wie Al-Nuaymi, zijn in opspraak geraakt wegens terreurfinanciering. Sommige leden hebben banden met Al Qaida, terwijl ook Hamas en de Moslimbroederschap met Qaradawi ruim zijn vertegenwoordigd. Namen en rugnummers van omstreden sjeiks vindt u op de website Ikhwan Info, die de Moslimbroeders kritisch volgt. De Amerikaanse onderzoeker Steven Merley kondigt al enige tijd een uitgebreid rapport over de GAAC aan.

Imad Eldin Bakri Ismail staat inderdaad op de meest recente ledenlijst. Ismail’s handtekening staat ook onder de Verklaring van Istanboel, een in februari 2009 (kort na de grote Gaza-oorlog) op een GAAC-conferentie opgestelde resolutie die in felle bewoordingen opriep tot jihad tegen Israël. Als “proselytiser Imad al-Din Bakri, Sudan” staat Ismail op nummer 53 op een Engelstalige versie van de lijst van 90 ondertekenaars.

Opnieuw komen we Eïd Charity-fondsenwerver Al-Humayqani tegen (48). Andere steunbetuigers waren de Tunesische Moslimbroeder Rachid Ghannouchi (19), de Londense Hamas-activist Muhammad Sawalha (72), organisator van diverse Gaza Flotillas, en eerder genoemde jihadfinancier Al-Tabatabae (88).

Volgens een aanwezige BBC-verslaggever woonden ongeveer 200 soennitische geestelijken de conferentie bij. In de wandelgangen spraken de deelnemers over de opening van een “derde jihadistisch front in Palestina, in navolging van Afghanistan en Irak.” De deelnemers beloofden wapens, geld en strijders naar Gaza te sturen.

Ismail ondertekenaar van jihadistische verklaring met oproep om Britse marine aan te vallen

De Verklaring van Istanboel (pdf) riep ook op tot aanvallen op marineschepen die in opdracht van de Verenigde Naties de wapensmokkel richting Gaza moesten voorkomen. Dat laatste leidde tot grootte deining in het Verenigd Koninkrijk, omdat ook de Royal Navy betrokken was bij deze operatie. Daud Abdullah, adjunct-directeur van de moskeekoepel Muslim Council of Britain (MCB), bleek een van de ondertekenaars van de oproep om de eigen marine aan te vallen.

De Britse regering verbrak de banden met de MCB en riep op tot het terugtreden van Abdullah. Pas in januari 2010 werden de banden hersteld nadat de MCB eventuele aanvallen op Britse soldaten categorisch had afgewezen. De MCB ontkende vervolgens dat de Verklaring van Istanboel tot aanvallen op Britse schepen had opgeroepen en wees met de vinger naar “islamofoben en pro-Israëlische lobbyisten”.

De Verklaring van Istanboel was overigens duidelijk en ondubbelzinnig. In de Engelse vertaling staat letterlijk: “The obligation of the Islamic Nation to regard the sending of foreign warships into Muslim waters, claiming to control the borders and prevent the smuggling of arms to Gaza, as a declaration of war, a new occupation, sinful aggression, and a clear violation of the sovereignty of the Nation. This must be rejected and fought by all means and ways.” Met deze Islamic Nation worden moslims wereldwijd bedoeld die geacht worden te behoren tot één “Oemma” (natie of groep).

In dit internationale milieu van tot jihad oproepende islamistische geestelijken opereert dus ook de vrijwel onbekende oprichter, imam en penningmeester van de Al-Fourkaan moskee in Eindhoven. Dat deze steunpilaar van het internationale salafisme bijna 30 jaar nauwelijks werd opgemerkt, geeft aan dat in ons land het onderzoek naar de radicale politieke islam nog in de kinderschoenen staat.

Bij het schrijven van dit weblog werd ik bij het raadplegen van enkele Arabische teksten bijgestaan door arabist Simon Admiraal.