Koning van de vrijdenkers dreigt opposanten met schadeclaim

Door Carel Brendel, 18 mei 2011

Sophie in 't VeldMet aanvulling: Reactie van voorzitter De Vrije Gedachte

Anton van Hooff heeft, zoals te verwachten viel, met grote overmacht het vertrouwen gekregen van de algemene ledenvergadering van De Vrije Gedachte (DVG). Met 56 tegen 4 stemmen (en drie onthoudingen) kreeg de voorzitter, op de zaterdag voor Pasen, het vertrouwen van zijn achterban. De strijd tussen Van Hooff en zijn tegenstanders woedt desondanks verder. Tegen een dagvaarding van de rebellen staat de dreiging met een schadeclaim door de voorzitter. Een indirect gevolg van het gedoe is dat D66-Europarlementariër Sophie in ’t Veld in september wellicht afziet van het uitspreken van de Anton Constandselezing

Over deze kwestie heb ik twee blogs geschreven. In augustus 2010 schonk ik ruimschoots aandacht aan de kritiek van de drie dwarsliggers – ex-voorzitter Lex Hagenaars en de leden David Bakker en Fred Neerhoff – op hun huidige voorman. Zij zien hem als een onderdrukker van het vrije denken. Vorige maand stelde ik vast dat de drie opposanten geheel uit de gratie waren geraakt vanwege hun ‘continue verwijten, beschuldigingen, ordinaire scheldpartijen en aantijgingen’; de formulering is van de redactie van De Vrijdenker, het verenigingsblad.

Kort voor de ledenvergadering zegde het bestuur het lidmaatschap van Bakker op, vanwege een Godwin in een zeer ongezellige reaguurdersruzie op de website van De Vrije Gedachte (de discussie is inmiddels verwijderd). Hagenaars en Neerhoff besloten daarop eveneens weg te blijven van de jaarvergadering. Daar bleef de oppositie ver in de minderheid. In dit soort conflicten wint meestal het bestuur, ongeacht de tijd en energie die de opposanten in hun zaak steken. Normaal gesproken zou het daarmee over en uit zijn. Maar niet bij De Vrije Gedachte.

Aan de vooravond van de bijeenkomst stuurde het driemanschap namelijk een dagvaarding naar Van Hooff. Daarin eisten de ‘lastpakken’ onder meer dat het bestuur de maatregel tegen Bakker zou intrekken. Bovendien vroegen ze toegang tot de verenigingskanalen en de mogelijkheid een brief met hun versie van de feiten naar alle 500 leden te kunnen sturen.

Bakker, Hagenaars en Neerhoff stuurden het nieuws over de dagvaarding naar enkele tientallen mensen op hun mailinglijst. De mail belandde ook bij Sophie in ‘t Veld, namens D66 lid van het Europese Parlement. Zij was aangezocht om op 17 september de Anton Constandselezing te houden, het jaarlijkse hoogtepunt van vrijdenkend Nederland. Naar aanleiding van het interne conflict liet In ‘t Veld weten dat ze het uitspreken van deze lezing heroverweegt. Tot woede van Van Hooff. Als tegenactie besloot het bestuur om nu ook Hagenaars en Neerhoff als lid te schorsen en voor royement voor te dragen.

Inmiddels dreigt Van Hooff met een schadeclaim tegen Bakker. “Zij had zich bereid verklaard in september van dit jaar de Anton Constandselezing te houden. Het ter kennis brengen van Sophie in ’t Veld van jullie eisen dient geen enkel doel, anders dan het schade pogen te berokkenen aan de vereniging en haar bestuur. Zoals te verwachten was heeft die informatie haar toezegging om de lezing te houden op losse schroeven gezet. Daarmee wordt de vereniging op onredelijke wijze benadeeld en is haar aantoonbaar schade toegebracht, zowel materieel als immaterieel. Hierbij stellen wij je aansprakelijk voor deze schade. We zullen de grootte van het te claimen schadebedrag nog vaststellen. Het omvat in ieder geval de huur van het Academiegebouw van Utrecht, de kosten van publiciteit en organisatie, alsmede de reputatieschade.”

Bakker ontkent dat hij bewust In ‘t Veld heeft ingeseind. “Ze staat gewoon op de mailinglist waarop DVG-leden en andere mensen staan die op een of andere manier betrokken zijn bij DVG. Het betrof dus geen specifieke aan haar persoonlijk gerichte mail.”

Maakt Van Hooff de toestand binnen zijn vereniging niet juist erger met zijn aanvallen op de verslagen oppositie? Het is zinloos om deze en andere vragen aan de voorzitter te stellen. Hij is boos over mijn eerste weblog, waarin alleen de oppositie aan het woord kwam. Voor mijn tweede artikel vroeg ik hem om een reactie. Van Hooff wilde alleen antwoorden als hij ‘gezien mijn eerdere onjournalistieke gedrag’ de totale zeggenschap kreeg over de inhoud. Ik was wel bereid hem vooraf inzage te geven in de inhoud, zodat hij kon toezien of hij correct en in de juiste context zou worden geciteerd. De voorzitter eiste echter fiattering van de complete tekst. De enige instantie die dit bij de media gedaan krijgt is de Rijksvoorlichtingsdienst bij interviews met leden van het koninklijk huis.

De eis van Van Hooff heb ik niet ingewilligd. Daarop heeft de koning van de vrijdenkers mij ‘op spam gezet’.

Aanvulling (19 mei): Anton van Hooff, voorzitter van De Vrije Gedachte, reageerde vanmorgen als volgt: “Beste mensen. Jullie zien waartoe wraakzucht kan leiden: zelfs de Anton Constandselezing wordt gesaboteerd. Bakker probeert de voorziene sprekers Sophie in ‘t Veld en Herman Philipse schichtig te maken door de indruk te wekken dat De Vrije Gedachte een door conflicten verscheurde vereniging is. Ter informatie: het lidmaatschap van D.W. Bakker is door het bestuur opgezegd wegens aanhoudend schaden van de vereniging. Hagenaars en Neerhoff zijn als leden geschorst als aanloop van hun royement omdat zij de verantwoordelijkheid nemen voor Bakkers wangedrag.  De hoogste verenigingsorgaan, de algemene ledenvergadering van 23 april heeft met overgrote meerderheid (56 tegen 4) haar vertrouwen in het bestuur uitgesproken. Doe zoals ik: zet D.W. Bakker op SPAM.”