Verkleutering van politiek debat gaat door; het wachten is op Lijsttrekkers Springen

Door Carel Brendel, 31 augustus 2012

Dat politici af en toe meedoen aan show- of spelprogramma’s, vind ik minder erg dan de toenemende verkleutering van de echte lijsttrekkersdebatten. De neerwaartse trend werd gisteravond voortgezet bij Knevel & Van de Brink. We kregen – net als zondag bij RTL4 — voetbalachtige interviewtjes vooraf. Daarna vuurde het EO-duo quasi-lollige vragen af op de zes partijleiders. De enige zinnige vraag vooraf was aan Geert Wilders. Of hij juridische stappen onderneemt tegen Normaal-zanger Bennie Jolink, die hem afschildert naast Hitler en Breivik? De PVV-leider gaf het enige juiste antwoord. Jolink mag schilderen wat hij wil, maar het is wel smerig en schandelijk.

Wat wordt het volgende debatformat? Lijsttrekkers Springen? De verwording van het politieke debat kreeg nog meer accent, doordat de twee evangelisten geen orde in de klas wisten te houden. De zes politici ruzieden en schreeuwden door elkaar. Iedereen weet natuurlijk dat dit hanengevecht vooral pose is, want binnenkort vinden drie of vier van de aanwezige mannen elkaar in een nieuwe coalitie. Het ging gisteren veel over de berekeningen van het Centraal Planbureau, waar iedereen zijn eigen pluspuntjes uithaalt. Jammer dat niemand hardop durft te roepen dat het slechts gaat om berekeningen die nooit uitkomen over programma’s die nooit worden uitgevoerd.

Er schijnt bij Knevel & Van de Brink ook nog een Tweede Scherm te zijn, alsof één scherm met vliegenafvangers nog niet genoeg is. Ik laat het voor wat het is. Volgens de berichten is het daar een speeltuin voor spindokters en campagneleiders, die hun manschappen mobiliseren met het doel hun lijsttrekker tot ‘winnaar van het debat’ uit te roepen.

Alle reden dus om vooral de peilingen over de zogenaamde debatwinnaar met een grote korrel zout te nemen. De enige echte peiling komt op 12 september. Net als bij mijn vorige blog over het ‘trainersgelul’ rond de politieke debatten sluit ik desondanks af met een korte recensie van de deelnemende lijsttrekkers. Hier volgt mijn ranglijstje van gisteravond.

6. Sybrand van Haersma Buma. Een aardige en fatsoenlijke man, maar niet in staat om blijvende indruk te maken tijdens zo’n debat. De anti-Europese riedels van Wilders pareerde hij met pro-Europese dooddoeners. Het CDA moet wachten op betere tijden, die nooit meer komen als ik afga op een beschouwing van Syp Wynia, deze week in de papieren Elsevier.

5. Emile Roemer. De sympathieke SP-leider liet zich dit keer niet overbluffen, maar de nervositeit spatte van het scherm. Roemer heeft gelijk dat de marktwerking in te zorg veel schaduwkanten heeft. Maar ik twijfel of de SP-aanpak hier wel succesvol zal zijn. Roemer heeft misschien te vroeg gepiekt en moet daardoor inleveren in de laatste weken. Op 12 september gaan we vergelijken met de uitslag van twee jaar geleden en worden alle peilingen irrelevant. Ook al zal Ferry Mingelen die avond tien keer roepen dat de SP ‘verloren heeft vergeleken met de peilingen’, op dat moment telt alleen de echte zetelwinst.

4. Geert Wilders. Hij was duidelijk meer in de wedstrijd dan tijdens zijn eerste optreden bij Frits Wester: ad rem, vilein en soms onder de gordel. Hij doseerde de mantra’s over Grieken en Spanjaarden. Bovendien kon hij pronken met — alleen op de korte termijn — fraaie CPB-cijfers. De afschrijvers van Wilders hebben te vroeg gejuicht. De PVV is ‘here to stay’.

3. Alexander Pechtold. De leider van D66 is een van de beste debaters in de Tweede Kamer. Ook gisteren was hij scherp en kundig. Alexander heeft voor mij één grote makke. Hij is de leider van D66, een partij die ik absoluut niet zie zitten vanwege haar eurofiele opstelling en het hooghartig bagatelliseren van de zorgen, die mensen hebben rond islam en immigratie.

2. Mark Rutte. Hij maakt opnieuw een sterke indruk rond financieel-economische onderwerpen. De schatkist vertrouw ik eerder toe aan liberalen dan aan socialisten. Toch vind ik Rutte niet meer zo aardig als twee jaar geleden. Net als zondag in de tweestrijd tegen Roemer vond ik hem ook tegen Samsom weer glibberig overkomen.

1. Diederik Samsom. De PvdA-leider stak opnieuw boven de rest uit, maar opnieuw vond ik hem wel goed en toch niet overweldigend. Hij had een sterke oneliner paraat, toen Rutte hem met onduidelijke cijfers probeerde af te troeven. “U doet het weer.” Een kreet die we nog vaker zullen horen. In mijn tijdlijn zag ik dat de PvdA-leider dit zinnetje zou hebben geleend van de vermaledijde Republikein Ronald Reagan.

Ook na gisteren ben ik nog steeds een twijfelende en zwevende kiezer. De socialist en de liberaal in mij voeren een nek-aan-nek-race. Eigenlijk zou ik bij D66 moeten uitkomen, maar juist deze partij zie ik absoluut niet zitten. De voorkeur voor de PvdA boven de VVD is licht gegroeid, maar ik ben er nog steeds niet uit. Als het de PvdA wordt, dan stem ik op een moslima: Keklik Yücel, die met het nepfeminisme bij de Rooie Vrouwen heeft afgerekend. Ze is al bijna op een verkiesbare plaats beland.