CarelBrendel.nl

Na de schandalen van de afgelopen jaren besloten de gezamenlijke Joodse organisaties vorig jaar om de Amsterdamse herdenking van de Kristallnacht voortaan in eigen hand te nemen. In Joodse kring bestond groeiende ergernis over de bijeenkomsten van Nederland Bekent Kleur (NBK) vanwege de betrokkenheid van de Internationale Socialisten – een trotskistische splintergroep die bij andere gelegenheden solidair is met antisemitische terreurgroepen als Hamas en Hezbollah. Voor Paul Damen, toenmalig hoofdredacteur van het Nieuw Israelietisch Weekblad (NIW), was dat reden om PvdA-mastodont Ed van Thijn, spreker bij de NBK-herdenking van 2008, als `trekpop voor terroristische troep’ te betitelen. Ontstemming was er ook vanwege het feit, dat NBK-voorzitter René Danen de trotskistische leidster Miriyam Aouragh als activist in de gelederen duldde; diezelfde Aouragh hield in 2004 bij een herdenking van de geliquideerde Hamas-oprichter Achmed Yassin een opruiende toespraak, waarna de aanwezigen de leus ‘Hamas, jihad, Hezbollah!’ aanhieven.

De spreekwoordelijke druppel was een oproep op de website van de Internationale Socialisten. Naast de aansporing om het begin van de Jodenvervolging te herdenken stond een oproep om Israël te boycotten. “Israël wordt gelijk gesteld aan apartheid,” aldus een persbericht van het Centraal Joods Overleg (CJO). “Deze politisering heeft niets meer te maken met een waarschuwing tegen antisemitisme en racisme nu, laat staan met een herdenking van het verleden… We kunnen niet accepteren dat de Jodenvervolging door organisaties en personen misbruikt wordt voor hun eigen politieke agenda.”

Mede als gevolg van de publiciteit bleef het politieke misbruik in 2010 achterwege. Danen nodigde dit keer geen vaste helpers als Mohamed Rabbae uit om als spreker los te gaan tegen Geert Wilders. In plaats daarvan sprak de 86-jarige Mirjam Ohringer. Zij heeft het straatgeweld in opdracht van de nazistische Duitse overheid van nabij meegemaakt. Voor het eerst bij een NBK-herdenking ging het vooral om de gebeurtenissen uit 1938 en de oorlogsjaren daarna, en niet om de politiek van nu.

Het resultaat van dit alles is dat er dit jaar een herdenking zal zijn door het CJO. De bijeenkomst vindt op 9 november plaats in de Portugese synagoge aan het Mr. Visserplein met aansluitend een kranslegging in de Hollandsche Schouwburg. De voornaamste spreker is burgemeester Eberhard van der Laan. Alle seinen staan op groen voor een waardige herdenking.

Je zou verwachten dat René Danen en zijn trotskistische vrienden daarom een stapje terug zouden doen. Maar dat is niet het geval. Op 9 november is er toch nog een tweede herdenking van de Kristallnacht. Deze wordt niet meer georganiseerd door Nederland Bekent Kleur. Net als in 2002, toen zijn stichting in diskrediet was geraakt door een zeer omstreden anti-Fortuyn-affiche, heeft René Danen een stapje teruggedaan. Zijn stichting is opgegaan in een nieuw platform, waarin ook de Internationale Socialisten weer een prominente rol spelen. De nieuwe antiracismegroep opereert onder de namen Platform tegen Vreemdelingenhaat en Platform Stop Racisme en Uitsluiting. De bijeenkomst is eveneens op 9 november op de gebruikelijke plek bij het Joodse verzetsmonument tegenover het stadhuis. Opnieuw komt Mirjam Ohringer, die vorig jaar zo’n goede indruk maakte. Namens de gemeente Amsterdam voert wethouder Andrée van Es het woord. Toch kan opnieuw de vraag worden gesteld waarom het Platform met de twee mooie namen samenwerkt met linksextremisten, die bij andere gelegenheden de kant kiezen van de antisemieten van Hamas en Hezbollah.

Met twee bijeenkomsten lijken we teruggekeerd naar de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw, toen er twee herdenkingen van de Februaristaking waren. Overdag een kranslegging georganiseerd door de gemeente Amsterdam en ’s avond een (veel drukker bezocht) defilé van de communisten, die een groot aandeel hadden in deze heldhaftige staking. PvdA-politicus Ed van Thijn zorgde er toen voor dat er voortaan één gezamenlijke bijeenkomst kwam. Kan de oud-burgemeester ook nu weer proberen om de eenheid te smeden? Voornaamste struikelblok is de blijvende betrokkenheid van de Internationale Socialisten. Ik zou zeggen: doe er wat aan Ed!